Het gebruik van patroniemen in Nederland

Wat is een patroniem?

In veel landen wordt automatisch een familienaam aan de achternaam van een kind toegevoegd. Een patroniem, is een onderdeel van een persoonlijke naam op basis van de voornaam van de vader van het kind.

Een Russisch kind kan bijvoorbeeld "Peter Vladimirovitsj Pan" worden genoemd. De naam Vladimirovitsj wordt automatisch toegevoegd aan de familienaam van Peter en betekent "zoon van Vladimir".

Dit wordt over het algemeen geregistreerd als:

  • Voornaam: Peter
  • Achternaam: Vladimirovitsj Pan

Omdat Nederland geen patroniemen kent, wordt een patroniem in Nederland geregistreerd als tweede naam en dus als een van de voornamen. Het patroniem is daarom in Nederland als volgt geregistreerd:

  • Voornaam: Peter Vladimirovitsj
  • Achternaam: Pan

In welke landen kent men patroniemen?

Patroniemen zijn gebruikelijk in de volgende landen, in die zin dat ze een normaal onderdeel zijn van de achternaam van een persoon:

  • Armenië
  • Azerbeidzjan
  • Bulgarije
  • Ethiopië
  • Kazachstan
  • Kirgizië
  • Mongolië
  • Oekraïne
  • Oezbekistan
  • Rusland
  • Tadzjikistan
  • Wit-Rusland


Ik ben geboren in een land waar patroniemen wordden gebruikt. Onder welke naam sta ik ingeschreven in Nederland?

Wanneer iemand in Nederland komt wonen en zich hier wil inschrijven, wordt zijn of haar geboorteakte gebruikt als brondocument voor het opmaken van Nederlandse documenten. Veel landen met een patroniemsysteem registreren het patroniem echter niet volledig op de paspoorten van hun burgers. Daarom komen hun geboorteakte en paspoort vaak niet overeen.

De Nederlandse autoriteiten zullen de inschrijving uitsluitend baseren op de gegevens die in de geboorteakte staan. De geboorteakte is het zogenaamde brondocument voor alle Europese landen. De naam op het paspoort is niet relevant voor de autoriteiten.
Hierdoor komt het patroniem naast andere voornamen in de Nederlandse officiële registers te staan en dus ook op Nederlandse bankrekeningen, telefoonabonnementen etc.
Het is dus mogelijk dat de Nederlandse documenten het patroniem als extra voornaam vermelden, terwijl dit niet op uw paspoort staat. Dit kan leiden tot identificatieproblemen, bijvoorbeeld op reis.


Hoe kan ik ervoor zorgen dat de autoriteiten mijn patroniemnaam correct vastleggen?

Als de gemeente waar u staat ingeschreven per ongeluk uw familienaam niet heeft genoteerd, terwijl deze wel op uw geboorteakte staat, kunt u zich wenden tot de gemeente en vragen om uw inschrijving te corrigeren. Hiervoor moet u uw geboorteakte met uw familienaam erop overleggen. Toch kan er een formeel schriftelijk verzoek soms nodig zijn om de registratie te wijzigen.


Hoe kom je van het patroniem af?

Als de Nederlandse autoriteiten uw familienaam als onderdeel van uw voornaam hebben geregistreerd, maar u wilt niet dat deze als voor-/tussennaam (een extra voorletter!) wordt vermeld, is het moeilijk om de registratie te wijzigen. Wat betreft namen is het recht van uw nationaliteit van toepassing en in uw land van herkomst is de registratie correct. Bovendien wordt, zoals hierboven vermeld, de inschrijving gebaseerd op uw geboorteakte.
Dus, als u niet de Nederlandse nationaliteit heeft, heeft u over het algemeen alleen een reële kans om het patroniem weg te laten als u een geboorteakte kunt overleggen zonder de patroniemnaam.


Als u (ook) de Nederlandse nationaliteit heeft, kunt u met behulp van een advocaat een verzoek tot voornaamwijziging indienen bij de rechtbank. Hoewel het patroniem door velen niet als voornaam wordt gezien, is dit in Nederland de aangewezen procedure.
Meer informatie over het wijzigen van uw voornaam in Nederland vindt u hier.


Hoe kan Bowmer & Nuiten u helpen?

Het bovenstaande is bedoeld om enige basisinformatie te geven over de registratie van patroniemen in Nederland. De realiteit kan nog ingewikkelder zijn.

Als u vragen heeft of hulp nodig hebt bij het wijzigen van uw officiële registratie, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. Wij gaan graag met u in gesprek over de mogelijkheden om uw familienaam te laten opnemen in of verwijderen uit uw Nederlandse papieren.

Neem contact op